Fietsers, automobilisten en voetgangers: opgepast!

Het is een feit dat bestuurders de meest riskante fratsen uithalen. Ze gebruiken hun telefoon zonder handsfree kit, zitten te sms’en of checken hun social media, eten en drinken achter het stuur …. Of ze rommelen in hun handtas op zoek naar hun lipstick, spelen met hun hond of zitten het landschap te bewonderen. De lijst van dingen die ons kunnen afleiden is eindeloos, en dat geldt in onze hedendaagse wereld van wonderlijke communicatiemiddelen nog meer dan vroeger. Maar het zijn zeker niet alleen de automobilisten die in de fout gaan: fietsers rijden rond met hoofdtelefoons, laden hun fiets af met zware zakken of nemen hun kinderen op sleeptouw. En voetgangers hebben tegenwoordig blijkbaar vooral aandacht voor hun telefoons, wat zeker tijdens het oversteken tot gevaarlijke situaties leidt. Gelukkig kunnen de assistentiesystemen in onze moderne wagens hier hulp bieden.

ŠKODA’S assistentiesystemen: de belangrijkste op een rijtje!

• Front Assist
• Lane Assist
• Side Assist
• Adaptive Cruise Control
• Light Assist
• Driver Alert
• Traffic Jam Assist
• Park Assist
• Verkeersbordherkenning
• Lane Assist+
• Front Collision Avoidance Assist
• Turning Assist
• Door Opening Warning

“Een van de belangrijkste oorzaken van verkeersongevallen is een gebrek aan aandacht. We staren naar onze telefoons, beluisteren muziek en laten ons afleiden door het uitzicht en de geluiden rondom ons. En precies daar ligt een van de belangrijkste ‘aandachtspunten’ van onze veiligheidssystemen. De dodehoekassistent bijvoorbeeld detecteert auto’s, voetgangers, fietsers, kortom: elke beweging aan elke zijde. Vervolgens waarschuwt hij de bestuurder via een knipperlicht in de buitenspiegel”, vertelt Robert Šťastný, lid van het ŠKODA Road Safety Research team.

Robert Šťastný, ŠKODA Road Safety Research team

Zelfs fietsers moeten vooruitkijken

Voor je enthousiast in het zadel springt, is het goed om even stil te staan bij een paar zaken. Waarop moet je letten??

Luister naar je lichaam

Even de spieren en ligamenten stretchen voor je op de fiets springt, is altijd een goed idee. Vertrek op het gemak en geef je lichaam de tijd om op te warmen. Wees je bewust van hoe je je voelt en detecteer op tijd wanneer vermoeidheid optreedt en je lichaam toe is aan wat rust. Dat moment kan toeslaan net als je je de king of the road voelt. Zéker als je aan het moutainbiken bent of je kunnen demonstreert op een gravelbaantje.

Eigenlijk zou je het inwendige equivalent moeten ontwikkelen van een systeem dat we in moderne wagens aantreffen. “Zelfs als een bestuurder fris en monter instapt, kan na een poosje vermoeidheid optreden. Dat inzicht ligt aan de basis van een ander veiligheidssysteem dat de bestuurder waarschuwt wanneer het tijd is voor een rustpauze. Wanneer deze niet meer reageert en het systeem merkt dat hij stuurfouten maakt, probeert het om hem te wekken of stopt het zelfs uit zichzelf,” zegt Šťastný.

Train je reactiesnelheid én je spieren

Bosweggetjes en wandelpaden zijn zelden exclusief voorbehouden voor fietsers. Ze worden gedeeld door nordic walkers, wandelende of fietsende gezinnen, hondeneigenaars … En het is niet omdat je mag fietsen in een bos of op het platteland, dat je ook automatisch voorrang hebt. Fietsers moeten leren om zich bewust te zijn van hun omgeving. Ze zouden er effectief rekening mee moeten houden dat er altijd iemand voor hen kan opduiken. Net zoals in een auto zou je daarom ook op de fiets je snelheid zodanig moeten beperken dat je steeds volledig tot stilstand kan komen binnen de afstand die je voor je kan zien.

Lees het terrein

Het is algemeen bekend dat stenen en boomwortels glad worden als het geregend heeft. Het heldere zonlicht kan je verblinden en bij droog weer doet de fietser voor je misschien zoveel stof opstuiven dat je geen hand voor de ogen ziet. Veel fietsers lijken dit soms te vergeten. Nochtans gelden bij het fietsen dezelfde principes als wannneer je met de auto rijdt, zoals een veilige afstand bewaren ten opzichte van je voorligger. Want iedereen weet: als je te dicht komt, volstaat een kleine uitschuiver op een natte steen of een uitwijkmanoeuver voor een put al om een aanrijding te veroorzaken.

Probeer ook van dit assistentiesysteem je eigen, innerlijke variant te ontwikkelen. Kan je niets zien? Ga dan langzaam en rem voor een bocht zodat je niet van de weg afgeraakt. “Als een bestuurder niet oplet – hij is misschien zijn hond aan het strelen, of hij focust zich op de kinderen op de achterbank – durft het wel eens te gebeuren dat hij aan zijn stuur draait en zijn rijstrook verlaat. Dan grijpt de rijstrookassistent in: hij brengt de wagen weer op koers als hij te dicht bij de rijstrookmarkering komt”, aldus Šťastný.

Voetganger?

Ook voetgangers kampen met heel wat afleiding, van reclameborden, etalages en allerhande schermen die om aandacht schreeuwen, over straatartiesten tot heerlijk ruikende eetkraampjes. Ook als je te voet op pad bent, geldt: laat al die beelden, geluiden en geuren op straat je niet afleiden! Er zijn nog twee vuistregels. Ten eerste: wees voorspelbaar. Gedraag je zo dat je gedrag aan andere weggebruikers vertelt wat je van plan bent. Bijvoorbeeld als je naar rechts gaat uitwijken om een hond aan een leiband te mijden of wanneer je de rijbaan op wil stappen. Ten tweede: wees zichtbaar. Dat is vooral belangrijk in de buitenwijken van steden, in dorpen of wanneer je langs de kant van de weg wandelt op het platteland. Het is verstandig om ervoor te zorgen dat minstens één item van je outfit een lichte kleur heeft. Of nog beter: draag reflecterende stickers of strepen, een hoofdlamp of houd een fietslichtje in de hand.

Autobestuurders moeten in de huid van de fietser kruipen

Autobestuurders spelen een belangrijke rol in het veiliger maken van onze wegen voor fietsers: ze moeten oplettend zijn en moeten anticiperen. Niet alleen moeten ze voldoende ruimte laten als ze fietsers inhalen – of zelfs even wachten tot ze er veilig voorbij kunnen – er zijn nog heel wat andere dingen die we achter het autostuur in gedachten moeten houden.

Gebruik de ‘Hollandse greep’ om de deur te openen

Als we uitstappen, moeten we ons ervan vergewissen dat er geen fietsen, scooters of brommers aankomen. Een autodeur openzwaaien kan dan immers nare ongevallen en verwondingen veroorzaken. Moderne wagens beschikken over een dodehoekassistentiesysteem, maar nog beter is om op je eigen ogen te vertrouwen. De Nederlanders, die wereldberoemd zijn om hun voorliefde voor fietsen, bedachten een slim trucje. Met de ‘Hollandse greep’ pak je de deurgreep vast met de hand die het verst van de deur verwijderd is. Daardoor draai je je lichaam automatisch opzij, zodat je een bewegend object sneller detecteert (of minstens toch in je ooghoek ziet opduiken).

Opgepast bij rechts afslaan

Een gevaarlijk manoeuver dat we vaak zien: een auto haalt een traagrijdende fietser in en slaat dan rechts af, waarbij hij de fietser de weg afsnijdt. Ofwel heeft de fietser dan nog genoeg tijd om te vertragen of stoppen, ofwel heeft hij minder geluk en botst hij met de auto, waarbij hij over het dak gekatapulteerd wordt. Ook met deze situaties moeten zowel de autobestuurder als de fietser rekening houden.

Assistentiesystemen hebben bestuurders nodig

Tegenwoordig hebben autobestuurders heel wat assistentiesystemen ter beschikking om hen te ondersteunen. Maar één ding mogen we niet vergeten: zoals de naam al aangeeft, is de bestuurder assisteren het enige wat ze doen. “Zelfs de beste assistentiesystemen zijn nutteloos als de bestuurder niet verantwoordelijk, aandachtig en gefocust is”, besluit expert Robert Šťastný.

Wees geen verkeersdummy